ORDIZIAKO PARKEA :

OIANGU

© Ingeba

 

OIANGU PARKEA

Non: Ordizia

Hedadura: 523.598 m2

Sarrera: N-1 errepidetik, Beasaingo tuneletik gertu (PK 420), Ordiziako Industria gunera doan irteeran N-1etik atera behar da. Ondoren biribilgune bat dago, goranzko norabidea hartu eta Goierriko Lanbide Eskolara iritsiko zara (eskuinean) baita Oianguren parkera ere (ezkerrean).

Garraio publikoa:

  • Trena: Ordiziako tren geltokia.
  • Autobusa: Pesa, Transconor S.AS., Aranburu Garmendia, Autocares Sarasola, La Burundesa Ochoa S.A. eta Estellesa.

Zerbitzuak eta baliabideak:

Oiangu Jatetxea (telf: 943 88 91 06). Ingurumen Eskola (telf: 943 61 92 12). Aterpetxea : Ingurumen eskola eta jatetxea dauden eraikin berean dago. Eskolarekin du zerikusia aterpeak. Bi logela ditu, horietatik bitan 20 litera daude. Tlf: 943 16 14 24.(Itxita dago).

Haurrentzako jolasak ere antolatzen dira, aisialdirako gunea ere badu. Bertan mahaiak eta aulkiak (75), erretegiak (20) eta iturriak (3) daude. Futbol zelai edota saskibaloian jolasteko erabil daitekeen gunea ere badu.

Elementu azpimarragarriak:

Oianguren baserrian Fray Andres Urdaneta (1508-1568) jaio zen. Kosmografoa eta itsasgizona izan zen. Ordiziako hiri gunean estatua bat du, Zabala etxe jauregiaren parean, Barrena plazan.

Kartografia: Espainiako Mapa Topografikoan 89-3 orria, 1:25.000 eskalan. Gipuzkoako Foru Aldundia 89-41 orrian 1:5.000 eskalan.

Debekuak:

Ezin da inolako ibilgailuekin sartu. Zaldi eta zakurrek ere ezin dute bertara sartu. Kanpaldiak ezin dira egin. Ehiza, musika, landareei kalte egitea eta horretarako egokituta dauden lekuetatik kanpo sua egitea ere debekatua dago.

Oianguko parkea Ordizian dago kokatua. Lazkao eta Beasain herriekin batera Beasain Zumarraga bitarteko gune eraginkorra osatzen dute. Besteak beste, N-1-aren alboan egoteak dakar hori guztia. Goierri haranaren erdian dago Oiangu. Ordiziako gune berde gutxienetarikoa da; Ordiziak 5,7 km2 baino ez ditu eta lurraldearen gehiengoa hirigunerako eta industriarako erabiltzen da. 200 metrotan dago kokatua Oianguko sarrera, baina 329 metrotan dago parkeko gunerik altuena. Otasoko gailurretik (leku altuena) hegoaldera begiratuta Aralar eta Aitzgorri mendiguneak ikus daitezke. Iparraldean, berriz, Murumendi mendiaren gailurra ikus daiteke (862m).

Ordiziako biztanleek aisialdirako gune bat behar zuten. Izan ere, inguru guztia industrializaturik dago. Hori dela-eta, Ordiziako udalak  finka erosteko erabakia hartu zuen.

Oianguren parkearen kokaguneak, klimak, orografiak, topografiak eta geografiak direla-eta gizakiaren eraginik gabeko gune berdeak sortzea dakar. Esaterako, hosto erorkordun baso epelak. Espezie nagusia haritz kanduduna (Quercus robur) da. Oianguren parkearen ingurua, baina, gizakiaren eragin zuzenaren menean dago. Halere, lehen esan bezala, gizakiaren eraginetik at dauden guneak topa ditzakegu Oianguren parkean.

Eraikin bakarrak Oianguren baserria eta Oianguren Txiki dira. Azken hori nekazal ekoizpenera zuzendurik dago; Oianguren Txiki alokairuan dago duen izaera publikoa dela-eta.

Inguru fisiko eta biologikoa nabarmen bereiz daiteke tokian tokiko erabilera dela-eta. Horregatik, landaretza ugari eta desberdina sortzen da; baita animaliak ere.

Ondorengo zatiak bereiz daitezke: hariztiak, hosto erorkordun baso mistoa, birpopulatutako mendia, zelaiak, laborantza atlantikoa eta landazabala. Azken horretan aisialdirako eta egoteko lekuak daude.

Lehen esan bezala haritz kanduduna (Quercus robur) da nagusi hariztian. Altuera handiko zuhaitza da eta mende ugaritan bizi daiteke. Horregatik, iraunkortasuna duten basoak sortzen ditu. Parkearen hegoaldean dagoen hariztiak hedadura esanguratsua du. Gainera, beste hainbat espezietako zuhaitzak ere badaude. Besteak beste, lizarrak, astigarrak eta zumarrak. Era berean, zenbait pago ere ikus daitezke. Kasu horretan, zuhaixkak ere badira, esaterako, lizarra, gorostia, hurritza, iparraldeko elorri zuria eta oilakarana. Sastraketako zenbait espezie ere badira, besteak beste, erratza eta otea. Gramineo lorez osatutako lurzorua ere badago.

Zuhaitzek eskaintzen duten babesa eta elikagaia (hurrak, masustak, gorostiaren fruitu hezurdunak, edota elorri zuriaren fruituak, esaterako) dela-eta animalia ugari daude Oi

anguren parkean. Ugaztunak, esaterako, trikuak, Millet satitsua, lursagu gorria, lursagu piriniotarra, landako arratoia, muxar grisa, erbinudea edota lepozuria. Hegaztiak, berriz, urubiak, kukuak, okil handiak, txonta arruntak, eskinosoak, txinbo kaskabeltzak, txio arruntak, zozoak, kaskabeltz handiak edota garrapoak. Oianguren parkean dabiltzan narrastian eskulapioaren sugea eta ziraunak dira.  Anfibioak, berriz, ur-igel arruntak, uhandre palmatuak, apo arrunta edota baso-igel gorria dira, besteak beste.

Parkean dagoen baso mistoan ez daude animaliak bezainbeste espezie. Halere esanguratsua da. Basoak errekasto edota isurketa-uren inguruan sortzen diren ibarbideak direla-eta sortzen dira. Ura parkearen erdi aldetik igarotzen da.

Gune hezeetan ohikoak diren espezieekin batera, hartza esaterako, beste era batekoak ere ikusi ahal dira: urkiak, lertxunak, lizarrak edota basagereziondoak. Gizakiak ekarritako espezieak ere badira, robinia eta Ameriketako haritzak kasu. Zuhaixkak ere badira, noski: laharrak,  oteak, intsusa edota hesilaharrak. Azkena aipatu dugun zuhaiztia hariztiarekin elkartzen da. Halere, baso horretan beste zenbait animalia espezie ere topa daitezke; ugaztunak: ur-satitsu hankazuriak eta satitsu txikiak. Hegaztiak: baso-txinboa eta kaskabeltz txikia. Narrastiak: suge gorbataduna. Anfibioak: uhandre marmolairea.

Mendiaren erdi ekialdea birpopulatutako gunea da. Hosto erorokorrak dituzten zuhaitzak daude bertan, esaterako, urkia, haritz kanduduna eta Amerikako haritzak. Espezie koniferak ere badira, azpimarragarria da Douglas izeia. Aipaturiko landaretza medio zuhaixka- geruza garatu zen. Ekosistemarekin zerikusia duten animaliak ere badira; ugaztunen artean landako arratoia eta  lursaguak. Hegaztietan, berriz, uda-txirta, antzandobi arrunta, txepetxa, tuntun arrunta, pitxartxar burubeltza, sasi-txori arrunta eta berdantza horia. Musker berdea, horma- sugandila, iparraldeko suge leuna eta  Seoaneren sugegorria narrastiei dagokienean.

Oianguren Txiki baserri inguruetan zelaia eta landa atlantikoko guneak nabarmentzen dira. Barazki eta fruituak ereiteko guneak ere badira. Gramineo lorea azpimarragarria da. Ugaztunen artean, berriz, ohiko trikua, lursagua, landako arratokia eta etxekoa eta erbinudea. Hegaztiak ere ugariak dira, besteak beste, usapal turkiarra, hontza, enara azpizuria, enara, buztanikara zuria, txepetxa, txantxangorria, txirriskila, txorru arrunta eta karnaba. Ondorengoak dira anfibioak: txantxiku arrunta, apo arrunta eta uhandre palmatua. Narrastiak, berriz, ziraunak eta horma-sugandilak dira.

Aisialdirako guneak Oinguren baserriaren inguruan daude. Sarrerako bidea mugarri da eta aisialdi gunea bitan banatzen da. Lehengoak besteak baino azalera gehiago du. Aipaturiko bidearen eskuinean dago azalera handiena duena, bestea, berriz, ezkerrean.